Chẩn đoán

Giới thiệu
Tìm đúng bác sĩ
Đánh giá tâm trạng và tình trạng tâm thần
Khám lâm sàng và xét nghiệm chẩn đoán
Khám thần kinh
Khi kết quả chẩn đoán khẳng định là bệnh Alzheimer's

Giới thiệu

Thông thường những người bị suy giảm trí nhớ nghiêm trọng hoặc có các dấu hiệu cảnh báo của bệnh Alzheimer's không tự nhận thức được vấn đề. Họ có thể chống lại việc theo dõi các triệu chứng của mình. Các thành viên gia đình hoặc bạn bè có thể nhận thức rõ ràng hơn các dấu hiệu của bệnh suy giảm trí nhớ. Trong khi không có xét nghiệm đơn lẻ nào có thể chứng minh một người mắc bệnh Alzheimer's, thì một bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh Alzheimer's với độ chính xác hơn 90%.

Tìm đúng bác sĩ

Bước đầu tiên là tìm một bác sĩ mà bạn cảm thấy thoải mái. Hiệp hội Alzheimer's ở địa phương bạn có thể hỗ trợ việc này.

Không có bác sĩ chuyên về chẩn đoán và điều trị chứng mất trí nhớ hay bệnh Alzheimer's. Nhiều người liên lạc với bác sĩ chăm sóc chính hoặc bác sĩ nội khoa đã được cấp phép để trình bày về lo ngại của họ. Bác sĩ chăm sóc chính thường giám sát quá trình chẩn đoán và đưa ra phương pháp điều trị.

Trong nhiều trường hợp, bác sĩ chăm sóc chính sẽ chuyển người bệnh đến một chuyên gia, như:

• Bác sĩ chuyên khoa thần kinh, chuyên về bệnh lý não và hệ thần kinh
• Bác sĩ tâm thần, chuyên về các rối loạn ảnh hưởng đến tính cách hay hoạt động của trí não
• Nhà tâm lý học được đào tạo chuyên sâu về các thử nghiệm kiểm tra trí nhớ, độ tập trung, khả năng giải quyết vấn đề, ngôn ngữ và các chức năng thần kinh khác

Đánh giá tâm trạng và tình trạng tâm thần

Kiểm tra tình trạng tâm thần giúp bác sĩ có ý niệm chung về việc trí não hoạt động tốt đến mức nào. Sự kiểm tra này cung cấp cái nhìn tổng quát, cho biết liệu người bệnh có thể:

• Nhận thức được các triệu chứng hay không
• Biết được ngày, giờ và nơi họ đang ở hay không
• Nhớ được một ít từ ngữ, theo kịp hướng dẫn và thực hiện được các phép tính đơn giản hay không

Bác sĩ có thể hỏi người bệnh về địa chỉ của họ, năm hiện tại hay ai đang làm tổng thống. Người bệnh cũng có thể được yêu cầu đánh vần ngược 1 từ, vẽ đồng hồ hay bắt chước một kiểu trang trí.

Từ đó, bác sĩ sẽ đánh giá được tâm trạng và tình hình sức khỏe nhằm phát hiện sự suy nhược hoặc các bệnh khác có thể dẫn đến tình trạng mất trí nhớ và lú lẫn.

Khám lâm sàng và xét nghiệm chẩn đoán

Bác sĩ sẽ thực hiện các thủ thuật để kiểm tra sức khỏe tổng quát của người bệnh như đánh giá chế độ dinh dưỡng, đo huyết áp hay nhịp tim. Mẫu máu và nước tiểu sẽ được thu thập, một số xét nghiệm trong phòng thí nghiệm sẽ được tiến hành.

Thông tin từ các xét nghiệm này giúp xác định các rối loạn như bệnh thiếu máu, tiểu đường, bệnh gan hay thận, sự thiếu hụt một loại vitamin nào đó, sự bất thường ở tuyến giáp và các vấn đề tim mạch. Tất cả các tình trạng này có thể dẫn đến sự suy nghĩ lẫn lộn, vấn đề về trí nhớ hoặc các triệu chứng khác tương tự bệnh suy giảm trí nhớ.

Khám thần kinh

Một bác sĩ, đôi khi là bác sĩ chuyên khoa thần kinh, người chuyên về bệnh lý não và hệ thần kinh, sẽ tiến hành đánh giá cẩn trọng để xác định rằng các vấn đề của người bệnh liệu có phải là dấu hiệu của một chứng rối loạn về não khác với bệnh Alzheimer's hay không.

Bác sĩ cũng kiểm tra phản xạ, khả năng cân bằng, chuyển động mắt, ngôn từ và cảm giác của người bệnh. Bác sĩ tìm kiếm những dấu hiệu của chứng đột quỵ nhẹ hoặc nặng, bệnh Parkinson, u não, tích tụ dịch trong não và các bệnh khác có thể làm suy giảm trí nhớ hay suy nghĩ.

Quá trình khám thần kinh có thể bao gồm việc chụp cộng hưởng từ (MRI) hay chụp cắt lớp điện toán (CT). MRI và CT có thể phát hiện các khối u, bằng chứng của chứng đột quỵ nhẹ hoặc nặng, tổn thương từ các chấn thương đầu nghiêm trọng hay sự tích tụ dịch trong não. Bảo hiểm Medicare sẽ chi trả cho xét nghiệm chụp cắt lớp nhờ phát xạ positron (PET) để hỗ trợ chẩn đoán trong một số trường hợp nhất định.

Khi kết quả chẩn đoán khẳng định là bệnh Alzheimer's

Khi hoàn tất các xét nghiệm, bác sĩ sẽ xem xét kết quả và cho biết kết luận. Kết quả chẩn đoán bệnh Alzheimer's phản ánh sự đánh giá tốt nhất của bác sĩ về các triệu chứng của người bệnh.

Bạn có thể yêu cầu bác sĩ giải thích:

• Tại sao kết quả chẩn đoán là bệnh Alzheimer's
• Người bệnh đang ở giai đoạn nào của căn bệnh
• Có thể mong đợi điều gì trong tương lai

Tìm hiểu xem liệu bác sĩ đó có tiếp tục điều trị không, nếu không, ai sẽ là bác sĩ chăm sóc chính. Bác sĩ chẩn đoán có thể sắp xếp cuộc hẹn tái khám hay giới thiệu cho bạn một bác sĩ khác.

Kết quả chẩn đoán bệnh Alzheimer's sẽ làm thay đổi cuộc sống của cả người bệnh lẫn gia đình họ. Tuy hiện nay vẫn chưa tìm được cách chữa bệnh, nhưng các phương pháp điều trị hiện thời có thể giúp giảm một số triệu chứng.

Tiếp theo: Điều trị